بازاریابی یا مارکتینگ چیست؟ انواع روش های بازاریابی

تعریف بازاریابی یکی از اولین مفاهیمی است که مارکترها و بازاریابان باید یاد بگیرند. تفاوتی ندارد در زمینه بازاریابی دیجیتال فعالیت می‌کنید یا فرایند مارکتینگ را به صورت حضوری و تلفنی انجام می‌دهید، نکته مهم این است که بدانید بازاریابی یعنی چه و یک بازاریاب موفق چه کارهایی انجام می‌دهد.

به طور کلی همه با مفهوم مارکتینگ آشنا هستیم و می‌دانیم در این فرایند چه اتفاقی می‌افتد، اما واژه‌هایی که توسط افراد حرفه‌ای در این زمینه برای تعریف مفهوم مارکتینگ استفاده شده‌اند، به ما کمک می‌کنند این مفهوم را بهتر درک کنیم و بتوانیم آن را به شیوه‌ای مؤثرتر اجرا کنیم. در این مقاله تعریف بازاریابی را از دیدگاه کارشناسان مختلف مورد بررسی قرار می‌دهیم و تعاریف تخصصی موجود درباره آن را نیز بیان می‌کنیم. بعد از آن درباره انواع روش‌های مارکتینگ صحبت خواهیم کرد.

بازاریابی چیست؟ تعریف مارکتینگ از دیدگاه تخصصی

یک فرد برای تبدیل شدن به یک بازاریاب واقعی، باید دانشی تخصصی در این زمینه به دست آورد. چنین فردی اگر نداند تعریف بازاریابی به صورت تخصصی چیست، عملاً هیچ‌وقت نمی‌تواند حرفه‌ای باشد. در علم مارکتینگ افراد صاحب نظر و حرفه‌ای بسیاری وجود دارند که تعاریف خوبی ارائه داده‌اند. در ادامه به چند مورد از کاربردی‌ترین و مشهورترین تعاریفی که از فرایند مارکتینگ وجود دارد، اشاره می‌کنیم:

• بازاریابی فرایندی است که در آن کسب‌وکارها برای مشتریان خود نسبت به محصولات و خدماتشان علاقه ایجاد می‌کنند. زیربنای این فرایند، تکنیک‌های فروش، ارتباطات تجاری و توسعه کسب‌وکار است. شرکت‌ها از طریق این فرایند یکپارچه با مشتریان خود ارتباطی قوی برقرار می‌کنند و به آن‌ها ارزش افزوده ارائه می‌دهند. (ویکی پدیا انگلیسی)
• مارکتینگ بسیار گسترده‌تر از فروش است. مارکتینگ یک فعالیت تخصصی نیست، بلکه کل تجارت را در بر می‌گیرد. این کل تجارت است که از نقطه نظر نهایی، یعنی مشتری، مورد بررسی قرار می‌گیرد. بنابراین دغدغه و مسئولیت مارکتینگ باید در تمام قسمت‌های یک سازمان وجود داشته باشد. (پیتر دراکر)

دریافت مشاوره سئو برای سایت کسب و کارهای مختلف

تعریف بازاریابی در سایت آما

آما (AMA) مخفف عبارت American Marketing Association و به معنی انجمن مارکتینگ آمریکاست. این مؤسسه تعریفی از بازاریابی، تحقیقات بازار و سایر مفاهیم این حوزه از جمله برندسازی ارائه می‌دهد. اما نکته جالب درباره تعاریف سایت آما این است که به طور متوسط هر سه سال یک بار تعاریف توسط ۵ متخصص در حوزه مارکتینگ و تحقیقات بازار، ارزیابی و بروزرسانی می‌شود. به همین دلیل می‌توان گفت سایت آما بهترین و بروزترین تعریف تخصصی از مارکتینگ را به مخاطبان خود انتقال می‌دهد.

این تعریف آخرین بار در سال ۲۰۱۷ بروزرسانی شده است و ترجمه آن را در ادامه می‌خوانید: بازاریابی مجموعه فعالیت‌ها، مؤسسات و فرایندهایی است که در جهت خلق، برقراری ارتباط، ارائه و تبادل پیشنهادات کار می‌کنند و باعث ایجاد ارزش افزوده برای مشتریان، مخاطبان، شرکای تجاری و به طور کلی جامعه می‌شوند.

در نگاه اول این تعریف بسیار سنگین و پیچیده به نظر می‌رسد، اما اگر به صورت دقیق بررسی شود، متوجه می‌شویم که جامع‌ترین و کوتاه‌ترین تعریف از فرایند مارکتینگ در این دو خط چیده شده است.

مطالعات بازاریابی

مطالعات یا تحقیقات بازاریابی بخشی از فرایند مارکتینگ هر کسب‌وکاری محسوب می‌شوند که کارشناسان مختلف تعاریف گوناگونی برای آن ارائه داده‌اند. سایت آما درباره این مفهوم هم تعریف جامعی ارائه داده است که در ادامه آن را می‌خوانید.

مطالعه بازاریابی عملکردی است که پیوندی میان مشتری، مخاطب یا حتی عموم مردم و بازاریابان ایجاد می‌کند. این مطالعات برای شناسایی فرصت‌ها و تهدیدهای مارکتینگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین با استفاده از این مطالعات می‌توان اقدامات جدیدی برای بازاریابی انجام داد، اقدامات سابق را سنجید و آن‌ها را پالایش کرد.

به کمک مطالعات مارکتینگ می‌توان بر عملکرد مارکتینگ نظارت داشت و درکی که از این فرایند وجود دارد را بهبود بخشید. تحقیقات بازاریابی اطلاعات مورد نیاز برای نظارت و ارزیابی فرایند را در اختیار کارشناسان قرار می‌دهد و روش جمع‌آوری این اطلاعات را مشخص می‌کند. با استفاده از این مطالعات همچنین می‌توان فرایند جمع‌آوری داده‌های مختلف را مدیریت و اجرا کرد، نتایج به دست آمده را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و دستاوردها و پیامدهای آن‌ها را مشخص کرد.

تحقیقات بازاریابی تابعی است که مشتری، مصرف‌کننده و عموم مردم را به بازاریاب متصل می‌کند. این تابع از طریق چرخه اطلاعات برای تعریف و توضیح مزیت‌ها و معایب بازار ایجاد می‌شود. نتیجه تحقیقات بازاریابی منجر به ایجاد، اصلاح و ارزیابی مجدد شیوه‌های بازاریابی می‌شود. برای رسیدن به این نتیجه باید کارایی بازار مورد بررسی قرار گیرد که خود این بررسی به درک درست‌تر بازاریابی به عنوان یک فرایند کمک خواهد کرد. مطالعات بازاریابی اطلاعاتی را که برای ردگیری مشکلات بازار نیاز است را مشخص می‌کند. سپس متدی برای جمع‌آوری این اطلاعات طراحی می‌کند و در آخر هم اطلاعات بدست آمده را پردازش و آنالیز می‌کند تا به نتیجه برسد.

نکته مهم درباره اطلاعاتی که از سایت آما ارائه می‌شود این است که کارشناسان حجم داده‌های بسیار زیاد را در چند پاراگراف کوتاه جای می‌دهند. برای تعریفی که سایت آما از تحقیقات مارکتینگ در سال ۲۰۱۷ ارائه داده است، می‌توان یک مقاله جامع نوشت، اما این سایت تعریف را در یک پارگراف خلاصه کرده است. بنابراین شاید نیاز باشد این تعریف چند بار خوانده شود تا بتوان نکات آن را بیرون کشید.

معرفی خدمات سئو وب 24: طراحی سایت با وردپرس

تعریف بازاریابی از دیدگاه Julie Barile

جولی بارلی مدیر اجرایی دیجیتال مارکتینگ در شرکت سوفله (Sophelle) است. این شرکت در حوزه خرده فروشی در ایالت بوستون آمریکا فعالیت می‌کند و در ۲۰ سال گذشته در بازار فعالیت داشته است. این شرکت خدمات مختلفی در زمینه مدیریت خرده‌فروشی ارائه داده است و به کسب‌وکارهای خرده فروشی مختلف کمک کرده است تا به درآمد خوبی برسند. فعالیت تخصصی جولی بارلی در حوزه مارکتینگ باعث شده است که او به دیدگاه جذابی درباره مارکتینگ برسد. ما نیز دیدگاه این مدیر دیجیتال مارکتینگ را به عنوان یک دیدگاه تخصصی در مقاله می‌آوریم.

Julie Barile در تعریف بازاریابی چنین می‌گوید

بازاریابی در مفهوم سنتی ابزاری است که کسب‌وکارها برای برقراری ارتباط و ایجاد تعامل با بازار هدف خود استفاده می‌کند. سازمان‌ها همچنین به کمک این فرایند به مشتریان خود ارزشی ارائه می‌دهند و در نهایت از این طریق محصولات و خدماتشان را به مخاطبان می‌فروشند. از زمان ظهور رسانه‌های دیجیتال و به خصوص شبکه‌های اجتماعی و نوآوری‌های فناوری، مارکتینگ به فرایندی تبدیل شده است که در آن کمپانی‌های مختلف تلاش می‌کنند روابطی عمیق‌تر، معنادار و باثبات با خریداران محصولات و خدماتشان ایجاد کنند. تغییرات مداوم دنیای رسانه کار بازاریابان برای برقراری ارتباط با مخاطب را پیچیده می‌کند، اما در عین حال فرصت‌های جدیدی برای ایجاد قلمروهای بازاریابی جدید برای آن‌ها فراهم می‌کند.

تعریف بازاریابی از Mary Ellen Bianco

ماری بیانکو رئیس شرکت MEB Advisory است؛ او مدرک MBA دارد و در دو دانشگاه کلمبیا و نوتردام تحصیل کرده است. شرکت MEB Advisory در زمینه ارائه مشاوره و راهکار برای حل چالش‌های تجاری و بازاریابی سازمان‌های مختلف فعالیت می‌کند. راهکارهایی که توسط این شرکت پیشنهاد می‌شوند کاملاً تخصصی و مبتنی بر فناوری هستند و به کسب‌وکارها کمک می‌کنند با مدیریت تغییرات و شیوه رشد سازمان، با چالش‌ها مقابله کنند.

ماری بیانکو تعریف ساده‌ای از مارکتینگ دارد و می‌گوید بازاریابی فرایندی است که مشتری را برای دریافت پیشنهاد فروش مستقیم آماده می‌کند. بازاریابی شامل تحقیق، هدف‌گذاری، ارتباط (تبلیغ و ارسال ایمیل) و گاهی هم ارتباط حضوری با مخاطب است.

تعریف بازاریابی از Toby & Matt Bloomberg

توبی بلومبرگ مسئول مارکتینگ بلومبرگ و Diva است و درباره مارکتینگ می‌گوید:

«پروفسور کاتلر می‌گوید بازاریابی به معنی برآورده کردن نیاز مشتری و کسب سود است. به نظر من تعریف بازاریابی چیزی فراتر از بیان ویژگی‌های محصولات است. بازاریابان مسئول تجربه ۳۶۰ درجه مشتریان هستند؛ به عنوان مثال نیاز مشتری در توییتر ممکن است با نیاز او در گیمیفیکیشن برند که در رسانه‌های اجتماعی برگزار می‌شود، متفاوت باشد. در واقع هر نقطه تماس مشتری با کسب‌وکار بخشی از بازاریابی مدرن است؛ این نقطه تماس می‌تواند در بخش خدمات مشتری باشد یا در بخش فروش یا حتی حسابداری کسب‌وکار».

مت بلومبرگ رئیس و مدیر اجرایی کمپانی بلومبرگ است؛ او نیز تعریف جالبی درباره مارکتینگ ارائه می‌دهد:

«بازاریابی زمانی با موفقیت انجام می‌شود که با استراتژی کسب‌وکار همراستا باشد؛ یعنی با ارزش پیشنهادی کسب‌وکار، جایگاه برند و تصویر برند هماهنگی داشته باشد. اگر فرایند مارکتینگ به درستی برنامه‌ریزی و اجرا نشود، تبدیل به یک چک لیست بی‌پایان از کارهای تبلیغاتی خواهد شد که هیچ‌وقت قرار نیست کامل شود».

بازاریابان قرن ۲۱ باید تا حد زیادی اهداف تجاری کسب‌وکار را مورد بررسی قرار دهند و آن‌ها را ارزیابی کنند، البته این بدان معنا نیست که تعیین اهداف بیزینس بر عهده بازاریاب است. فرایند بازاریابی تنها زمانی موفق خواهد بود که توسط یک تیم کوچک و منسجم انجام شود که از فرهنگ سازمانی پیروی می‌کند و به شیوه‌ای کاملاً منظم کار می‌کند.

سفارش طراحی سایت حرفه ای برای انواع کسب و کارها

تعریف بازاریابی از Mark Burgess

Mark Burgess شریک و مدیر مارکتینگ شرکت Blue Focus است. او جزو افرادی است که تعریف ساده‌ای از مارکتینگ ارائه می‌دهد و می‌گوید: بازاریابی فرایندی است که در آن یک سازمان نیاز مشتریانش را شناسایی می‌کند و با برآورده کردن آن‌ها، هم به مشتری منفعت می‌رساند و هم برای خودش درآمد ایجاد می‌کند.

تعریف بازاریابی Philip Kotler

تعریف بازاریابی کاتلر برای بسیاری از افراد فعال در این حوزه به عنوان یک تعریف مرجع شناخته می‌شود. دکتر فیلیپ کاتلر پدر علم بازاریابی مدرن است و یکی از مشهورترین اساتید علم مارکتینگ در سراسر جهان محسوب می‌شود. کتاب‌های او به زبان‌های مختلف ترجمه شده‌اند و «اصول بازاریابی» یکی از مشهورترین کتب اوست که به زبان فارسی نیز ترجمه شده است. در ادامه تعریف بازاریابی کاتلر را می‌خوانید:

«مارکتینگ فرایندی اجتماعی و مدیریتی است که در آن افراد و گروه‌ها برای به دست آوردن آنچه که می‌خواهند یا به آن نیاز دارند، محصولی را تولید یا معامله می‌کنند یا ارزشی ایجاد می‌کنند. در واقع این رابطه‌ای برنده- برنده برای کسب سود است».

اهمیت استراتژی بازاریابی

سازمان‌هایی که استراتژی مارکتینگ دارند، یعنی به صورت کاربردی با تعریف این مفهوم آشنا شده‌اند و می‌توانند از این علم در جهت رشد کسب‌وکارشان استفاده کنند. منظور از رشد کسب‌وکار، افزایش درآمد، افزایش آگاهی برند و افزایش فروش است. مارکتینگ بدون استراتژی، شبیه به حرکت بدون مقصد در دریاست.

مهم‌ترین دلایل اهمیت استراتژی بازاریابی را در ادامه می‌خوانید:

• تصمیمات و اقدامات روزانه‌ای که برای مارکتینگ انجام می‌دهید، بر اساس برنامه‌ای است که در راستای دستیابی به اهداف شرکت چیده شده است.
• با استفاده از استراتژی، اقدامات ساده می‌شوند و می‌دانید در هر روز چه کارهایی باید انجام دهید.
• همراستایی استراتژی و اهداف تمام انرژی و بودجه سازمان را در جهت درست صرف می‌کند. تیم بازاریابی با استراتژی درست می‌دانند زمانشان را در کدام بخش صرف کنند، بودجه را به کدام بخش اختصاص دهند و پیام‌های مارکتینگ را به چه گروهی ارائه دهند که بیشترین میزان بازخورد را داشته باشد.
• استراتژی بازاریابی باعث ایجاد تمرکز می‌شود و به شما کمک می‌کند به عوامل و شخصیت‌هایی که تأثیری در افزایش سود کسب‌وکار شما ندارند، توجه نکنید. نقطه تمرکز درست در رشد کسب‌وکار اهمیت بسیاری دارد. پیروی از دستورالعمل‌های تعیین شده در استراتژی باعث می‌شود تمام بازاریابان روی مأموریت، چشم‌انداز، ارزش‌ها و اهداف برند متمرکز بماند.
• تأثیر مارکتینگ برندهایی که به صورت استراتژیک و هوشمندانه این فرایند را پیاده می‌کنند، بسیار بیشتر است. این برندها راحت‌تر می‌توانند مخاطبانشان را تحت‌تأثیر قرار دهند.

انواع بازاریابی؛ روش‌های مختلف بازاریابی (مارکتینگ)

اگر بخواهیم پاسخ جامعی برای سؤال انواع بازاریابی چیست؟ ارائه دهیم، باید کتاب قطوری در این باره بنویسیم. منابع مختلف شیوه‌های گوناگونی برای مارکتینگ توضیح داده‌اند. بعضی از منابع در پاسخ به سؤال انواع مارکتینگ چیست، بیش از ۱۵۰ روش را معرفی می‌کنند.

همچنین با ورود اینترنت و دیجیتال مارکتینگ به تجارت، تعداد روش‌هایی که برای مارکتینگ وجود داشت تنوع بیشتری پیدا کرد. به عنوان مثال کسب‌وکارها توانستند به صورت گسترده‌تر از بازاریابی محتوایی استفاده کنند و با تولید محتوای مناسب و عرضه آن از طریق کانال‌های مختلف، مشتریان بیشتری جذب کنند و برندشان را به بازار هدف گسترده‌تری نشان دهند.

با مطالعه در انواع بازاریابی می‌توان دریافت که برخی از انواع معرفی شده در بازاریابی را می‌توان در هم ادغام کرد و برخی را می‌توان به دو روش تقسیم کرد. بعنوان مثال مقاله‌های متعددی وجود دارد که هر کدام از شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر، فیس بوک و غیره را به عنوان یک روش بازاریابی معرفی کرده و شرح داده‌اند که می‌توان همه آنها را در یک دسته به عنوان بازاریابی شبکه‌های اجتماعی ادغام کرد. این مقاله به راهکارهای جدید برای بازاریابی و روش‌هایی که شرکت‌های معتبر از آن استفاده کرده‌اند می‌پردازد. شرکت‌های مختلف هر کدام روش‌های مختلفی برای بازاریابی دارند که می‌توان به بررسی و تحلیل این روش‌ها پرداخت. مثلا شرکت اپل، تولیدکننده محصولاتی مانند لپ تاپ، موبایل و غیره برای تبلیغات محصولات خود، از ساخت تبلیغات تلویزیونی و چاپ بیلبوردهای تبلیغاتی و تبلیغ در مجله‌ها استفاده کرده است. در همه این روش‌ها شرکت اپل به دنبال ایجاد نوعی حس وابستگی در مشتریانش است.

یکی از انواع روش‌های بازاریابی، مارکتینگ سببی است که در سال‌های اخیر برندهای بسیاری از آن استفاده کرده‌اند. در ادامه راجع به این شیوه مارکتینگ بیشتر توضیح می‌دهیم.

بازاریابی سببی (Cause Marketing)

مارکتینگ سببی یکی از روش‌های بازاریابی است که در عصر حاضر به موفقیت بسیاری از برندها کمک کرده است. در حال حاضر بسیاری از مردم دغدغه‌های اجتماعی گوناگونی دارند و اگر کسب‌وکاری بتواند در راستای حل این دغدغه‌ها گامی بردارد، به برند محبوب آن‌ها تبدیل خواهد شد. آمار نشان می‌دهد ۷۰ درصد از مشتریان یک برند دوست دارند بدانند که برند محبوبشان چه دیدگاهی نسبت به مسائل اجتماعی دارد و ۴۶ درصد از آن‌ها توجه زیادی نسبت به اقداماتی که برند مورد نظرشان انجام می‌دهد، نشان می‌دهند. بازاریابی سببی زمانی ایجاد می‌شود که یک کسب‌وکار از یک رویداد اجتماعی یا زیست‌محیطی یا خیریه حمایت می‌کند و از مزیت‌های مارکتینگی آن بهره‌مند شود. به عنوان مثال، کسب‌وکاری که ده درصد از سودش را به خیریه حمایت از کودکان سرطانی اختصاص می‌دهد، از بازاریابی سببی استفاده کرده است.

شرکت‌هایی که با وعده‌های بازاریابی سببی محصولات خود را می‌فروشند، معمولاً به وعده‌هایشان در این زمینه عمل می‌کنند. آن‌ها بر این باورند که کارهای خیر و پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی باعث جلب اعتماد مشتریان و تبدیل شدن آن‌ها به مشتریان دائمی یک کسب‌وکار تبدیل می‌شود.

اگر بخواهیم یک مثال از بازاریابی سببی بزنیم، می‌توانیم شرکت تولید کفش Toms Shoes را بعنوان مثال ذکر کنیم. این شرکت بجای تبلیغ یک کفش بخرید و یک کفش بصورت رایگان هدیه بگیرید، شعار تبلیغاتی خود را به این صورت تهیه کرده است: با خرید هر کفش توسط مشتریان ما، یک نفر که توان خرید کفش ندارد صاحب کفش خواهد شد. شرکت پپسی در امارات متحده عربی برای کسب بازار اقدام عجیبی انجام داد. این شرکت با ایجاد بنگاهی به زنان سرپرست خانوار کمک کرد تا بتوانند خود را از نظر مالی مدیریت کنند. گام بعدی این شرکت این بود که به این زنان امکان داد که خودشان بعنوان آموزگار به زنان دیگری که شرایط مشابه آنها داشتند کمک کنند. این کار شرکت پپسی، در امارات چنان مورد استقبال قرار گرفت که اکنون بیشتر فروش این محصول در امارات نه بخاطر برتری کیفی محصول تولید شده نسب به رقبا و یا پایین‌تر بودن قیمت، نیست. بلکه مردم صرفا جهت گسترش فعالیت‌های پپسی در امارات محصولات این شرکت را تهیه می‌کنند.

می توانید طراحی سایت خود را به تیم حرفه ای وب 24 بسپارید و پیش از آن از قیمت طراحی سایت اطلاع پیدا کنید.

بازاریابی محیطی (Close Range Marketing)

این واژه به بازاریابی در محدوده نزدیک، بازاریابی در محدوده‌های بسته نیز ترجمه شده است. در برخی منابع بازاریابی محیطی با حروف اختصاری crm معرفی شده است. که ما با توجه به اینکه حروف اختصاری crm در بازاریابی اغلب برای مخفف واژه Customer Relationship Management به معنی مدیریت ارتباط با مشتری بکار می‌رود از استفاده از این اختصار برای بازاریابی محیطی خودداری کرده‌ایم. این روش بازاریابی بر ارتباط میان بازاریاب و مشتریان در محیط‌های کوچک و نزدیک پایه‌گذاری شده است و در این روش ارسال تبلیغات برای مشتری به روش‌هایی مانند ارسال از طریق بلوتوث و یا از طریق نرم‌افزارهای مبتنی بر وای فای مانند share it و غیره انجام می‌شود.

بازاریابی رابطه‌ای (Relationship Marketing)

بیشتر شرکت‌ها امروزه تلاش دارند تا ارتباط بیشتری با مشتریان خود داشته باشد. برخلاف روش بازاریابی معاملاتی (transactional marketing) که تمام تمرکزش بر فروش محصولات است. در بازاریابی رابطه‌ای شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا مخاطبان برندشان را دوست داشته باشند. این روش باعث شده است که مشتریان مبالغ بیشتری را برای این برندها صرف کنند. برند Walgreens با افزایش راه‌های ارتباطی خود با مشتریانش میزان فروش خود را شش برابر کرده است. در بازاریابی رابطه‌ای شما باید از همه روش‌های فروش مانند فروش در شرکت، فروش در وب، فروش در موبایل و... بهره بگیرید.

بازاریابی معاملاتی (Transactional Marketing)

این روش بازاریابی همانطور که در بالا اشاره شد بر فروش تمرکز کامل دارد. روش بازاریابی معاملاتی در حراجی‌ها و خرده‌فروشی‌های بزرگ کاربرد زیادی دارد. در خرده‌فروشی‌های بزرگ شرکت‌ها با تعداد زیادی از مشتری روبرو هستند و برای افزایش میزان خرید این تعداد زیاد مشتری از روش‌های مانند کپن‌های خرید، تخفیفات و تبلیغات کالاها اقدام به افزایش فروش خود می‌کنند.

بازاریابی با عرضه محدود محصول (Scarcity Marketing)

برخی شرکت‌ها برای افزایش قیمت و فروش راحت‌تر محصولات خود، تعداد محصول عرضه شده در بازار را کنترل می‌کنند. به این ترتیب خریداران با سرعت بیشتری محصولات عرضه شده را خریداری می‌کنند و این در حالی است که غالباً محصولات اینگونه شرکت‌ها از رقبا گران‌تر نیز هست. در بازاریابی با عرضه محدود محصول، شرکت‌ها می‌توانند محصولات خود را سریعتر و گرانتر بفروش برسانند.

مثال: شرکت رویز رویز تولیدکننده خودرو با این روش براحتی برند خود و برند چینی خود فانتوم را بفروش می‌رساند.

مثال دیگر: برند ریبن تولیدکننده عینک آفتابی زمانی ارزانترین برند موجود دربازار بود. ولی با فروش این برند به یک شرکت ایتالیایی میزان عرضه این محصول کاهش یافت و قیمت آن بشدت بالا رفت و این امر فروش این محصول را چنان افزایش داد که امروزه با عرضه محصول جدید از این برند، مخاطبان در صف‌های طولانی برای خرید صف می‌کشند.

بازاریابی دهان به دهان (Mouth Marketing)

در روش بازاریابی دهان به دهان، تبلیغ کالا بصورت حضوری صورت می‌گیرد. مشتریان اغلب مایل به گفتگو درباره برندهای مورد علاقه خود هستند. بیشتر مردم دوست دارند داستان خرید از برندهای معروف را برای هم نقل کنند. بازاریابی دهان به دهان اولین روشی است که طی آن یک فرد به تهیه یک محصول علاقه‌مند می‌شود. شرکت‌ها و بازاریابان امروزه می‌دانند که بازاریابی دهان به دهان به شرکت و برند آنان اعتبار خواهد داد.

بازاریابی دعوت به خرید (Call to Action (CTA) Marketing)

بازاریابی CTA را معمولا در وب تعریف می‌کنند و بیان می‌دارند که شما هنگام ترغیب مشتری و جلب نظر او به بازدید از یک کالا و یا مشاهده جزئیات آن باید یک راه برای دعوت به خرید نیز در سایت خود قرار دهید. یک نوشته بزرگ و یا یک دکمه با گرافیک جذاب که از مشتری می‌خواهد با کلیک روی آن کالا را بخرد. این روش برای اهدافی مانند عضویت برای دریافت مجله‌های تبلیغاتی نیز کاربرد دارد.

دعوت به خرید در بازاریابی سنتی

هنگامی که در بازاریابی سنتی فروشنده کالایی را که مشتری آن را پسندیده توضیح می‌دهد در انتها باید از مشتری بخواهد که کالا را تهیه کند. اگر دقت کرده باشید اکثر فروشندگان حرفه‌ای تبلیغات خود را با این جمله، که چرا کالا را نمی‌خرید؟ به پایان می‌برند. شما در جواب این سؤال پاسخی خواهید داد. مانند اینکه، قیمتش برایم گران است و یا هنوز مطمئن نیستم کالا برای من واقعا مناسب باشد. به این ترتیب فروشنده دقیقا می‌داند که چگونه دیالوگ‌های خود را برای رفع این مشکل تنظیم کند. به این ترتیب شانس فروش افزایش خواهد یافت.

بازاریابی ویروسی (Viral marketing)

در این روش بازاریابی تلاش می‌شود تا با کمک تبلیغات پیش از عرضه یک محصول در بازار، مخاطب را برای خرید آن مشتاق کرد. در بازاریابی ویروسی یا بازاریابی وایرال تلاش بر گستردگی هر چه بیشتر تبلیغات است. برندهای مشهور مانند سامسونگ برای این روش‌های تبلیغاتی گاهی هزینه پرداخت نمی‌کنند. علاقه‌مندان محصولات آنها در شبکه‌های اجتماعی بصورت رایگان تبلیغات آنان را دست به دست می‌کنند. این روش پخش شدن تبلیغات وایرال در شبکه‌های اجتماعی باعث شده است که به این نام خوانده شود. زیرا درست مانند یک ویروس در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود. یادمان باشد که استفاده از این شیوه تبلیغات برای شرکت‌ها و برندهای شناخته نشده هزینه‌های بالایی در پی دارد.

بازاریابی برحسب تنوع (Diversity Marketing)

این روش بازاریابی بر حسب تنوع جنسیت، ذائقه، فرهنگ و انتظارات بازاریابی و ارائه محصول را انجام می‌پذیرد.

مثال: روش ارائه محصول خرما در عراق و فرانسه باهم متفاوت است و شرکتی که میخواهد در این دو کشور محصول خرما ارائه بدهد باید نوع محصول، روش بسته‌بندی و حتی نوع تبلیغ متفاوتی را برای هر کدام از این دو کشور در نظر بگیرد. مثلا برای فروش خرما در کشور عراق تازگی و شیرینی خرما در تبلیغات بسیار موثر خواهد بود. و در فرانسه عدم استفاده از مواد شیمیایی در پروش خرما و تست عدم وجود فوزاریوم در تبلیغ موثر واقع خواهد شد.

بازاریابی مخفی (Undercover Marketing)

در تعریف بازاریابی مخفی آمده است که نگفتن چیزی به کسی گاهی بهترین تبلیغ برای یک کالا است. ولی بازاریابی مخفی عدم بازاریابی نیست. با یک مثال می‌توان بازاریابی مخفی را بهتر توضیح داد. تصور کنید که فیلم Scary movie برای تبلیغ خود به شما درباره ژانر فیلم هیچ نگوید و یا حتی ژانر فیلم را برخلاف آنچه هست معرفی کند. به این ترتیب مخاطب این فیلم با دیدن آن شوکه شده و خود این شک باعث می‌شود این فیلم سال‌ها مورد بحث و نقد در بین مردم باشد. این فیلم که رسما یک فیلم درجه سه است. با همین روش تبلیغ توانست بیشتر از هر فیلم دیگری در تاریخ سینما نقد دریافت کند. این موضوع که مردم مایل به صحبت درباره این فیلم بودند، ناشی از نوع بازاریابی برای آن است.

بازاریابی انبوه (Mass Marketing)

بسیاری از شرکت‌ها نیاز به فروش انبوه محصولات خود در سراسر دنیا دارند تا بتوانند به حیاط خود ادامه دهند. این شرکت‌ها ناچار به صرف هزینه‌های بالا برای تبلیغات و بازاریابی انبوه خود هستند. یکی از مثال‌های بارز بازاریابی انبوه، شرکت سامسونگ است، که در تمام بازارهای هدف خود از انواع تبلیغات تلویزیونی، پوستر و غیره استفاده می‌کند. به این ترتیب این شرکت همواره در بین مخاطبان خود در سراسر دنیا مورد توجه قرار می‌گیرد. مثال دیگر این نوع بازاریابی تبلیغات کوکا کولا است که در اکثر کشورهای دنیا منتشر می‌شود.

بازاریابی آنلاین (Online Marketing)

در بازاریابی آنلاین می‌توان از تمام شیوه‌های تبلیغاتی بالا استفاده کرد. روش بازاریابی آنلاین براساس اینترنت پایه‌گذاری شده است و انواع بازاریابی اینترنتی از ایجاد سایت، تبلیغات کلیکی، تبلیغات و کمپین‌های ایمیلی و کمپین‌های شبکه‌های اجتماعی را شامل می‌شود. امروزه تمام برندهای معتبر از بازاریابی آنلاین در کنار سایر روش‌های بازاریابی خود استفاده می‌کنند.

سایر انواع بازاریابی

مثال‌های مختلفی برای انواع روش بازاریابی وجود دارد؛ برخی از این روش‌ها برای کسب‌وکارهای B2B کاربردی هستند و برخی دیگر برای کسب و کارهای B2C مناسبند. برخی از آن‌ها نیز شیوه‌های عمومی هستند که می‌توانند مارکتینگ هر کسب‌وکاری را به موفقیت برسانند.

در ادامه به برخی از کاربردی‌ترین شیوه‌های بازاریابی در سال‌های اخیر اشاره می‌کنیم:

• بازاریابی جاذبه‌ای یا درونگرا: در این روش کسب‌وکارها با تولید محتوای ارزشمند مخاطبان را به سایت یا فروشگاه خودشان هدایت می‌کنند.
• بازاریابی شبکه‌های اجتماعی و موتورهای جستجو: این روش بر اساس بهینه‌سازی سایت یا صفحات مجازی و دریافت بازدید از طریق قرار گرفتن در رتبه‌های اول موتورهای جستجو است.
• بازاریابی از طریق همکاری در فروش یا تبلیغات پولی
• بازاریابی در نقطه خرید (POP): در این روش بازاریابان برای مشتری که بخشی از فرایند خرید را طی کرده، پیامی ارسال می‌کنند تا او را برای خرید ترغیب کنند؛ مثلاً پیامی برای تخفیف در صورت افزایش مبلغ خرید یا ارسال رایگان.
• بازاریابی تعاملی یا مکالمه‌ای: در این روش بازاریابان از طریق چت یا تلفن به صورت مستقیم با مخاطبان ارتباط برقرار می‌کنند و با پیاده کردن استراتژی مارکتینگ تلاش می‌کنند مشتریان را برای خرید متقاعد کنند.
• بازاریابی از طریق شرکت‌های مرتبط
• بازاریابی با فروش محصولات به قیمت پایین‌تر از قیمت واقعی برای فروش سایر محصولات
• بازاریابی در روزنامه‌ها
• بازاریابی با مقالات و یا آگهی رپورتاژها که شامل بازاریابی ابری هم می‌شود.
• بازاریابی محتوا: این روش بازاریابی تنها شامل محتوای وب نمی‌شود، مثلاً سامسونگ برای تبلیغ گوشی جدید خود بجای تبلیغ صفحه بزرگتر تبلیغ خود را اینگونه بیان می‌کند: با سامسونگ کارهای بزرگتری انجام دهید.
• بازاریابی از طریق نمایشگاه‌های تجاری
• بازاریابی تجارت برای تجارت یا B2B
• بازاریابی کمین: در این روش از وقوع یک حادثه برای بازاریابی استفاده می‌شود.
• بازاریابی تجارت به مشتری یا B2C که تمام روش‌های منجر به فروش محصول به مصرف‌کننده را شامل می‌شود.
• بازاریابی اشتراکی که توسط دو یا تعداد بیشتری شرکت بصورت همزمان اجرا می‌شود.
• بازاریابی معکوس: در این روش بازاریابی، هدف این است که مشتری بدنبال بازاریاب و محصولات بگردد و نه بازاریاب بدنبال مشتری. اغلب روش‌های بازاریابی آنلاین مانند تبلیغات گوگلی به مراجعه مشتری برای خرید کالا منجر می‌شوند. یکی دیگر از شیوه‌های بازاریابی معکوس استفاده از کمپین‌هایی است که ظاهرا هدفی غیر از فروش کالای شرکت دارند. مثلاً شرکت‌های تولید کرم‌های زیبایی می‌توانند کمپین‌هایی برای زیبایی ذاتی انسان راه بیاندازند. اینکار در سال 2004 بیش از 1 میلیارد دلار سود برای شرکت داو به همراه داشت.
• روش‌های بازاریابی عصبی و بازاریابی پارتیزانی که هرکدام به یک مقاله برای تشریح استراتژی ها نیاز دارند.

آشنایی با برنامه بازاریابی یا Marketing Plan در کسب و کار

برنامه مارکتینگ گزارشی برای اجرای استراتژی بازاریابی در بازه‌های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در سازمان است. برنامه بازاریابی معمولاً شامل قسمت‌های مختلفی است که در ادامه آن‌ها را نام برده‌ایم:

• اهداف مارکتینگ و تبلیغات کسب‌وکار
• شرح موقعیت کنونی سازمان از نظر مارکتینگی
• زمان‌بندی مناسب برای اجرای هرکدام از گام‌های تعیین شده در استراتژی بازاریابی
• شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) برای سنجش میزان پیشرفت در مارکتینگ
• شرحی از بازار هدف، پرسونای مخاطب و نیاز مشتریان

با استفاده از برنامه مارکتینگ می‌توانید استراتژی بازاریابی خود را به برنامه‌ای قابل اجرا تبدیل کنید. با چنین برنامه‌ای روی اهداف بزرگی که برای سازمان خود تعیین کرده‌اید، متمرکز می‌مانید، اما گام‌های کوچک و قابل اجرا برای رسیدن به آن برمی‌دارید. در نتیجه می‌توانید بعد از سه ماه یا شش ماه روند پیشرفت خود را ارزیابی کنید و به گونه‌ای برنامه بچینید که در مدت زمان تعیین شده به اهدافی که برای مارکتینگ سازمان خود قرار داده‌اید، برسید.

چگونه می‌توان از دیدگاه متخصصان، بازاریابی را تعریف کرد؟

بصورت خلاصه می‌توان بازاریابی از نگاه متخصصین را اینگونه تعریف کرد:

اجازه بدهید با یک داستان به این سؤال پاسخ بدهیم. روزی یک فیل در یک اتاق تاریک خیلی بزرگ قرار داشت و افراد مختلف می‌خواستند بدانند چه چیزی در این اتاق قرار دارد. سه نفر به ترتیب به اتاقی که فیل داخل آن قرار داشت رفتند. نفر اول پای فیل را لمس کرده بود و وقتی از اتاق بیرون آمد، گفت: یک ستون بزرگ در اتاق بوده. نفر دوم دستش به خرطوم فیل خورده بود و وقتی بیرون آمد، گفت: یک لوله بزرگ در اتاق قرار داشته. نفر سوم هم عاج فیل را لمس کرده بود و وقتی بازگشت، گفت: یک مجسمه خیلی بزرگ در اتاق قرار داشته است. هر کدام از این افراد برداشت خود را از فیل بیان کرده‌اند. علم مارکتینگ هم مانند یک فیل در اتاق تاریک است و کارشناسان مختلف، تعاریف گوناگونی از آن ارائه می‌دهند. اگر به همه تعریف‌هایی که درباره بازاریابی ارائه دادیم دقت کرده باشید، متوجه می‌شوید که شالوده تمام تعاریف یکسان بوده است. هرکدام از کارشناسان آن را به شیوه‌ای منحصربه‌فرد بیان کرده‌اند و برخی از ویژگی‌های مارکتینگ را پررنگ‌تر نشان داده‌اند. 

بازاریابی یک فرایند است که شخص بازاریاب در آن از روش‌هایی که به عنوان روش‌های بازاریابی شناخته می‌شوند، برای تحلیل و تحقیق در بازار هدف و فروش کالا و یا ارائه خدمات خود و یا یک شرکت به دسته وسیع‌تری از کاربران استفاده می‌کند.

کلام آخر

بازاریابی یکی از گسترده‌ترین مفاهیمی است که پیش روی کسب‌وکارهای مختلف قرار دارد و از همان گام‌های ابتدایی کسب‌وکار باید به صورت اصولی پیاده شود. بسیاری از کسب‌وکارها اول به بخش مارکتینگ توجهی ندارند و راه‌اندازی آن را به زمانی موکول می‌کنند که محصولشان به صورت کامل تولید شده و آماده توزیع است. نکته مهم این است که وظیفه مارکتینگ، پیدا کردن مشتری برای محصول تولید شده نیست؛ بلکه این فرایند اجرا می‌شود تا نیاز مخاطب را شناسایی کند، محصولی مناسب برای نیاز او ایجاد کند و در نهایت مشتری را برای خرید این محصول ترغیب کند. در فرایند بازاریابی یک بازی دو سر برد برای فروشنده و خریدار وجود دارد.

در رابطه با بازاریابی و مطالب مختلف مرتبط با حوزه مارکتینگ می توانید مقالات زیر را در سایت وب 24 مطالعه کنید:

• بازاریابی ویدئویی چیست
• بازاریابی چریکی چیست
• بازاریابی ایمیلی چیست